Στα 880 ευρώ διαμορφώνεται ο κατώτατος μισθός σύμφωνα με ανακοίνωση στο υπουργικό συμβούλιο από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Η αύξηση του κατώτατου μισθού θα ισχύσει από την 1η Απριλίου 2025. Στο ίδιο επίπεδο καθορίζεται και ο εισαγωγικός μισθός για το Δημόσιο. Τα συνδικάτα έχουν διαφωνήσει με την διαδικασία καθορισμού του κατώτατου μισθού με κυβερνητική απόφαση ζητώντας την εφαρμογή των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Οι μισθοί στην Ελλάδα βρίσκονται στον “πάτο” σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κυβέρνηση ήδη έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια ωραιοποίησης της κατάστασης διοχετεύοντας στα μέσα ενημέρωσης στοιχεία για να δικαιολογήσουν το χαμηλό επίπεδο αποδοχών στη Ελλάδα.
Στον πάτο της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι μισθοί στην Ελλάδα
Η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη από το τέλος, μετά τη Βουλγαρία, όσον αφορά την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Αυτό είναι ευρέως γνωστό. Λιγότερο γνωστό, ωστόσο, είναι ότι η αγοραστική δύναμη του μισθού στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη από εκείνη της Βουλγαρίας, τοποθετώντας τη χώρα κυριολεκτικά στην τελευταία θέση.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα καταλαμβάνει την τρίτη θέση από το τέλος όσον αφορά τον μέσο ετήσιο μισθό πλήρους απασχόλησης, με 17.013 ευρώ ετησίως, ελάχιστα υψηλότερα από την Ουγγαρία (16.895 ευρώ). Στην τελευταία θέση βρίσκεται η Βουλγαρία, με μέσο ετήσιο προσαρμοσμένο μισθό πλήρους απασχόλησης μόλις 13.503 ευρώ. Ο μέσος ετήσιος μισθός πλήρους απασχόλησης στην ΕΕ ανέρχεται στα 37.863 ευρώ.
Η κατάταξη διαφοροποιείται όταν, αντί για τον ονομαστικό μισθό, υπολογίζεται ο αντίστοιχος σε Ισοτιμίες Αγοραστικής Δύναμης (Purchasing Power Standards – PPS). Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η Ελλάδα βρίσκεται πίσω από τη Βουλγαρία. Ο μέσος ετήσιος μισθός πλήρους απασχόλησης, προσαρμοσμένος σε Ισοτιμίες Αγοραστικής Δύναμης, κατατάσσει την Ελλάδα στην τελευταία θέση με 20.525 μονάδες PPS,
έναντι του ευρωπαϊκού μέσου όρου των 37.863 μονάδων. Αυτό αντιστοιχεί μόλις στο 68% του μέσου όρου της ΕΕ. Ο μισθός πλήρους απασχόλησης σε PPS είναι ακόμη χαμηλότερος, στο 54% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Τελευταία η Ελλάδα στην ΕΕ στους μισθούς των Δημοσίων Υπαλλήλων
Σύμφωνα με έκθεση της Eurostat, ο μέσος μισθός των Δημοσίων Υπαλλήλων στην Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεχίζοντας την πτωτική πορεία των τελευταίων χρόνων και επιβεβαιώνοντας στην πράξη ότι τα μνημονιακά μέτρα και οι εφαρμοστικοί νόμοι είναι εν ισχύ.
Σύμφωνα με την ΑΔΕΔΥ τα στοιχεία της Eurostat καταδεικνύουν ταυτόχρονα τα ψεύδη της κυβέρνησης με τις “διαρροές” του υπουργείου Οικονομικών που πρόθυμα και άκριτα αναπαράγονται από ορισμένα ΜΜΕ για τις υποτιθέμενες αυξήσεις και τα δισεκατομμύρια που δήθεν κοστίζουν.
Οι ουσιαστικές αυξήσεις των μισθών στο Δημόσιο είναι πλέον αδήριτη ανάγκη. Η κυβέρνηση οφείλει, αντί να επιχειρεί με τερατολογίες, να κινητοποιήσει τον κοινωνικό αυτοματισμό, να νομοθετήσει άμεσα την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού.
Πώς εξελίχθηκαν οι μέσοι μισθοί από το 2022 στο 2023;
Μεταξύ των 26 χωρών της ΕΕ, ο μέσος ετήσιος προσαρμοσμένος μισθός πλήρους απασχόλησης μειώθηκε μόνο στη Σουηδία την περίοδο 2022-2023. Συγκεκριμένα, στη Σουηδία καταγράφηκε μείωση 1.817 ευρώ (4%), λόγω της υποτίμησης της σουηδικής κορόνας έναντι του ευρώ, ενώ σε τοπικό νόμισμα σημειώθηκε μικρή αύξηση.
Συνολικά στην ΕΕ, οι ετήσιοι προσαρμοσμένοι μισθοί αυξήθηκαν κατά 2.225 ευρώ (6%). Στην Ελλάδα, ωστόσο, η αύξηση ήταν η δεύτερη μικρότερη, μόλις 606 ευρώ ετησίως (4%). Η μοναδική χώρα με χαμηλότερη αύξηση ήταν η Μάλτα, με 581 ευρώ (2%).
Αντίθετα, οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε ονομαστικούς όρους καταγράφηκαν στο Λουξεμβούργο, στο Βέλγιο και στην Ιρλανδία, όπου υπερέβησαν τα 4.000 ευρώ. Σε ποσοστιαίες αυξήσεις, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Λετονία και η Κροατία σημείωσαν τις υψηλότερες, με αύξηση άνω του 15%.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις πανευρωπαϊκά τόσο σε ποσοστιαίες όσο και σε ονομαστικές μεταβολές του μέσου προσαρμοσμένου μισθού.
Κατώτατος μισθός χωρίς συλλογικές διαπραγματεύσεις
Συνεχίζεται, δηλαδή, επ’ αόριστον το σημερινό μνημονιακό καθεστώς, το οποίο νομοθετήθηκε με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου από τη συγκυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ το 2012, μονιμοποιήθηκε με τον νόμο Βρούτση της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου το 2013 και εφαρμόστηκε και από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με την οποία μονομερώς η εκάστοτε κυβέρνηση καθορίζει τον κατώτατο μισθό.
Η ρύθμιση που ψήφισε η κυβέρνηση για τον κατώτατο μισθό αποτελεί άλλο ένα πλήγμα στα εργασιακά δικαιώματα, δεδομένου ότι προβλέπει τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού, από το 2028 και μετά, μέσω μαθηματικού τύπου, με βάση τον πληθωρισμό και την παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς, ο κατώτατος μισθός θα καθορίζεται με γνώμονα την κερδοφορία των μεγάλων επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα, με αντίστοιχη ρύθμιση για τα έτη 2025-2027, προβλέπεται η δυνατότητα της κυβέρνησης να νομοθετεί μονομερώς τον κατώτατο μισθό, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα μια υποτιθέμενη διαβούλευση.
Με τις ρυθμίσεις που ψήφισε η κυβέρνηση, ενσωματώνεται η Οδηγία 2022/2041 (για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση), η οποία, όμως, δεν αποτελεί πραγματικά φιλεργατικό κείμενο, αλλά ένα ουσιαστικά νεοφιλελεύθερο πλαίσιο γενικών διακηρύξεων και αρχών. Στη συγκεκριμένη Οδηγία δεν προβλέπεται καμία δέσμευση για συλλογικές διαπραγματεύσεις και για καθορισμό κατώτατου μισθού με βάση τις ανάγκες για αξιοπρεπή διαβίωση των εργαζομένων. Παρέχει απλώς κατευθυντήριες οδηγίες στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ώστε να αποφασίσουν τα ίδια την πολιτική μισθών, δίνοντας μη δεσμευτική κατεύθυνση ώστε οι μισθοί να κινούνται στο 60% του διάμεσου μισθού και στο 50% του μέσου όρου των μισθών.
Πάντως είναι χαρακτηριστικό ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού σύμφωνα με τα κυβερνητικά σχέδια δεν καθορίζεται μόνο από την ανάγκη μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης του εργαζομένου, αλλά τίθεται ως προϋπόθεση και η δυνατότητα της οικονομίας της κάθε χώρας.
Στην Ελλάδα, δεν έχει κυρωθεί ακόμα – μετά από 54 χρόνια και με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων – η Διεθνής Σύμβαση Εργασίας 131/1970, η οποία προβλέπει τη διαμόρφωση μισθών και ημερομισθίων μέσω Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ) και Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) και αποτελεί προϋπόθεση της Οδηγίας.
Ο αγώνας των συνδικάτων συνεχίζεται για:
• Την κατάργηση των μνημονιακών αντεργατικών νόμων και την επαναφορά των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού.
• Την κατάργηση όλων των περιορισμών που εμποδίζουν την κήρυξη των κλαδικών συμβάσεων ως υποχρεωτικών. Την επαναφορά της μετενέργειας, της αρχής της ευνοϊκότερης σύμβασης και όλων των ρυθμίσεων που αποτελούν κατακτήσεις των εργαζομένων.
• Το ξεπάγωμα των τριετιών που έχουν διαγραφεί από το 2012 μέχρι το 2023, με ευθύνη όλων των μνημονιακών κομμάτων.
• Την πραγματική σύγκλιση με αναβάθμιση των αποδοχών των εργαζομένων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού.
